Een man valt met zijn nieuwe racefiets en raakt gewond. De oorzaak van het vallen is waarschijnlijk dat zijn voorwiel los zat. Na het ongeval werd zijn voorwiel enkele meters verderop gevonden. De rechtbank Noord-Holland beoordeelt in deze recente uitspraak of de verkoper van de fiets aansprakelijk is voor de letselschade van de koper van de fiets.
De rechter wijst de vordering uiteindelijk toe. De verkoper van de fiets is aansprakelijk voor 100% van de schade van de koper:
- Op de verkoper van een fiets rust de verplichting om productveiligheidsinformatie te verschaffen;
- Op de verkoper rust de bewijslast dat de productveiligheidsinformatie aan de koper van de fiets is verschaft;
- In de productinformatie bij de fiets staat dat de gebruiker goed moet controleren of de snel spanners goed gesloten zijn en of de wielen voldoende vast zitten;
- De verkoper van de fiets toont niet aan dat de koper de informatie heeft ontvangen en is daarom aansprakelijk voor de schade die ontstond doordat het wiel onvoldoende vast zat.
Verplichte productinformatie bij aankoop fiets
Op grond van Europese regels moet de verkoper van een fiets informatie verschaffen over de risico’s en gevaren van de fiets. Deze informatie is bedoeld om ongevallen te voorkomen:
´De kantonrechter overweegt dat bij de verkoop van een fiets aan een consument productveiligheidsinformatie dient te worden verstrekt. Het Besluit van de Europese Commissie van 29 november 2011 inzake de veiligheidseisen waaraan Europese normen voor fietsen (…) krachtens Richtlijn 2001/95/EG van het Europees Parlement en de Raad moeten voldoen (2011/786/EU), schrijft dat voor. Deze verplichting is in Nederland geïmplementeerd. Gebruikers moeten in kennis worden gesteld van de mogelijke risico’s en gevaren en de mogelijkheden om deze te voorkomen. Productveiligheidsinformatie moet bij alle soorten fietsen verstrekt en moet onder meer het volgende bevatten: aankoopinformatie, gebruiksaanwijzing, reiniging, controle en onderhoud, merktekens en waarschuwingen. Ook moet worden gewezen op mogelijke gevaren en op voorzorgsmaatregelen ter voorkoming van ongevallen. [… ]De productveiligheidsinformatie is bedoeld om ongelukken te voorkomen. De norm dat deze informatie bij iedere koop van een fiets dient te worden gegeven aan de consument, strekt ertoe de consument tegen die ongevallen te beschermen.´
Is er productveiligheidsinformatie verschaft aan de koper?
Voor de aansprakelijkheid in deze zaak is dus van belang welke informatie de verkoper aan de koper verstrekte. De bewijslast ligt bij de verkoper. De rechter stelt vast dat de fietswinkel zijn verplichtingen niet nakwam. De verkoper kan niet met zekerheid zeggen dat het informatieboekje dat bij de fiets hoort aan de koper is meegegeven. De koper van de fiets stelt dat hij geen veiligheidsinstructies mee kreeg en dat deze ook niet mondeling zijn gegeven. De rechter oordeelt daarom dat de fietswinkel niet heeft voldaan aan de wettelijke verplichting om veiligheidsinformatie te verstrekken:
´Het onderzoek van Achmea (zie 2.11) zegt weliswaar dat in beginsel iedere klant een boekje meekrijgt, maar kan niet uitsluiten dat het in het geval van [eiser] niet is gebeurd. Ter zitting is namens 12GO verklaard dat niet met zekerheid kan worden gezegd of dat boekje aan [eiser] is meegegeven. De kantonrechter overweegt dat het aan de verkoper is aan te tonen dat hij heeft voldaan aan de betreffende zorgplicht. Op grond van de over en weer ingenomen stellingen is 12GO daar niet in geslaagd. [eiser] heeft verder onweersproken gesteld dat hij ook overigens (bijvoorbeeld mondeling) geen instructies of waarschuwingen heeft gekregen.´
Geschonden norm bedoelt om ongevallen te voorkomen
Het verschaffen van informatie over veilig gebruik van de fiets heeft als doel om ongelukken zoals deze te voorkomen. Het informatieboekje dat bij de fiets hoort, wijst nadrukkelijk op het belang van het op de juiste wijze bevestigen van de wielen. De koper van de fiets kreeg deze informatie niet, bevestigde de wielen niet op de juister manier en viel. De geschonden norm heeft dus nadrukkelijk als doel om ongevallen zoals deze te voorkomen. De rechter stelt daarom vast dat de fietsenwinkel aansprakelijk is voor de letselschade van de gevallen wielrenner.
Geen eigen schuld onjuist bevestigd wiel
Als de aansprakelijkheid van de tegenpartij vaststaat, kijken we vervolgens of het slachtoffer zelf ook bijdroeg aan het ontstaan van de schade. De rechter vindt het aannemelijk dat een onervaren wielrenner niet valt aan te rekenen dat een wiel onjuist is bevestigd. De wielrenner had geen ervaring met snelspanners en kon daarom volgens de rechter niet weten dat zijn voorwiel onvoldoende vast zat:
‘Nu het specifieke gevaar waartegen de geschonden norm bescherming biedt, zich heeft verwezenlijkt, is 12GO voor de daardoor ontstane schade aansprakelijk. Om die reden hoeft [eiser] ’s primaire grondslag geen behandeling. Het beroep op eigen schuld van [eiser] wordt verworpen. Anders dan 12GO in haar conclusie van antwoord aanvoert, kon van [eiser] niet worden verwacht dat hij – zonder de daartoe bedoelde productveiligheidsinformatie – controleerde of het voorwiel op correcte wijze terug heeft geplaatst: na terugplaatsing draaide het wiel in de vork en heeft hij tientallen kilometers probleemloos kunnen fietsen. Dat het voorwiel met de snelspanner kennelijk niet volgens het boekje is bevestigd aan de voorvork, valt hem gelet op de omstandigheden niet aan te rekenen. Ervaring met snelspanners had hij als beginnend wielrenner niet.’
Andere rechter andere uitkomst?
De beoordeling van aansprakelijkheid door een rechter is altijd enigszins subjectief. De rechter in deze procedure vindt dat de wielrenner niet kan worden verweten dat hij het wiel beter vast had moeten maken. Het is echter goed denkbaar dat een rechter wel van mening is dat een koper van een fiets enig inzicht heeft in het belang van het (op de juiste wijze) vastzetten van de wielen van een racefiets. Van een volwassene mogen we misschien enig inzicht verwachten in het gevaar van een wiel dat loskomt bij (hoge) snelheid.
Schakel kosteloos een letselschade advocaat in om uw claim af te handelen
Wij zijn bereikbaar op 0800 – 44 55 000. U kunt ook een e-mail sturen naar info@hijink.com of gebruik maken van het onderstaande contactformulier voor een terugbelverzoek.
Bron: www.rechtspraak.nl Rechtbank Noord-Holland 7 februari 2024, ECLI:NL:RBNHO:2024:1143