Wortelopdruk is de officiële term voor bobbels in het fietspad door de wortels van naastgelegen bomen. De oneffenheden die wortels veroorzaken, zijn gevaarlijk voor fietsers. In een recente uitspraak beoordeelt de rechtbank Oost-Brabant de aansprakelijkheid van de wegbeheerder voor de letselschade van een fietser die valt door wortelopdruk.
Door een gat of verhoging in het wegdek kan een fietser de macht over het stuur verliezen en vallen. De beheerder van de weg is in sommige gevallen verplicht de schade van een val door een oneffenheid in een weg te betalen. In deze uitspraak wijst de rechter de schadeclaim af. De bobbel in het fietspad was niet steil of scherp, maar had een geleidelijk verloop. De door de boomwortel veroorzaakte hobbel was bovendien oranje gemarkeerd.
Weg gebrekkig door boomwortel
De beheerder van een weg is schadeplichtig als de schade ontstaat door een gebrek aan de weg. Of een boomwortel een gebrek veroorzaakt, is min of meer afhankelijk van het gevaar dat de bobbel veroorzaakt:
‘Van een gebrek is sprake als de weg, in dit geval het fietspad, naar objectieve maatstaven gemeten niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen, en daardoor een gevaar oplevert voor personen of zaken. Of dit het geval is hangt volgens vaste jurisprudentie af van het antwoord op de vraag of de weg, gelet op het te verwachten gebruik of de bestemming daarvan, met het oog op voorkoming van gevaar voor personen en zaken deugdelijk is, waarbij ook van belang is hoe groot de kans is op verwezenlijking van het gevaar en welke onderhouds- en veiligheidsmaatregelen mogelijk en redelijkerwijs van de Provincie te verlangen zijn.’
Rekening houden met boomwortels onder fietspad
De rechter overweegt dat fietsers in een bosrijke omgeving rekening moeten houden met oneffenheden in de weg. Dat worteldruk hobbels veroorzaakt, betekent dus niet dat de weg gebrekkig is. De enkele aanwezigheid van verhogingen in het fietspad door boomwortels is dus onvoldoende om vast te stellen dat de wegbeheerder aansprakelijk is voor het ongeval:
‘Een fietser die gebruik maakt van een (geasfalteerd) fietspad in een bosrijke omgeving, waar de bomen op korte afstand van het fietspad groeien, zal geen volledig egaal wegdek mogen verwachten. Hij zal in een dergelijke situatie rekening moeten houden met de mogelijkheid van oneffenheden van het wegdek en zijn verkeersgedrag daaraan moeten aanpassen. De enkele aanwezigheid van oneffenheden in het wegdek, veroorzaakt door gegroeide (boom)wortels brengt dus nog niet mee dat het betreffende fietspad niet voldoet aan de eisen die men in de gegeven omstandigheden daaraan mag stellen.’
Hobbel met geleidelijk verloop en gemarkeerd met oranje
Fietsers moeten rekening houden met wortelopdruk en hobbels die hierdoor ontstaan. Dit geldt eigenlijk voor alle oneffenheden. De te beantwoorden vraag is dus of de fietser ook rekening moest houden met deze specifieke oneffenheid. Daarvoor is onder andere van belang hoe hoog/groot de oneffenheid is en of deze zichtbaar is voor de weggebruikers. In dit geval stelt de rechter op grond van foto’s vast dat de oneffenheid een geleidelijk verloop heeft en niet bijzonder steil is. Daarnaast is de bobbel in het fietspad gemarkeerd met oranje verf. De rechter vindt daarom dat de bobbel goed zichtbaar was en weinig gevaar oplevert voor fietsers. De schadeclaim wordt afgewezen:
‘Anders dan de door [verzoeker] ingeschakelde ongevallenexpert [C] is de rechtbank namelijk van oordeel dat de op de foto’s waarneembare hobbel niet als uitzonderlijk scherp of steil kan worden aangemerkt, maar een geleidelijk verloopt vertoont. Dat is met name zichtbaar op de foto van google streetview van april 2023 (de foto rechts in rov. 2.4). Gelet verder op de plaats van de oneffenheid op het fietspad, aan de rechterzijde en overdwars, en de omstandigheid dat de oneffenheid met oranje spray is gemarkeerd, had deze naar het oordeel van de rechtbank voor een oplettende (race)fietser zichtbaar moeten zijn en zonder gevaar voor de verkeersveiligheid gepasseerd moeten kunnen worden.’
Zichtbaarheid wortelopdruk door weersomstandigheden
De gevallen fietser stelt dat de hobbels in het fietspad niet zichtbaar waren door het weer tijdens het ongeval. De rechter gaat hier niet in mee. Als de zichtbaarheid slecht was tijdens het ongeval dan had de fietser de snelheid hierop aan moeten passen:
‘Voor zover [verzoeker] zich op het standpunt stelt dat de oneffenheid door de weersomstandigheden op 24 december 2022 voor hem niet goed en tijdig zichtbaar was, had het op zijn weg gelegen om zijn snelheid beter aan de weersomstandigheden aan te passen.’
Wanneer is de wegbeheerder aansprakelijk voor een fietsongeval veroorzaakt door boomwortels
De rechter wijst deze vordering af. De wegbeheerder is niet aansprakelijk. De geringe omvang van de oneffenheid en de markering met oranje zijn redenen om de schadeclaim af te wijzen. De wegbeheerder kan wel aansprakelijk zijn als er sprake is van een groter hoogteverschil in het fietspad en/of als de hobbel slecht zichtbaar is.
Ik ben met de fiets gevallen over een boomwortel die door het fietspad omhoog kun wat kan ik doen?
Bezoek na een ongeval altijd zo snel mogelijk een dokter. Het verslag van uw dokter is belangrijk bewijs. Hieruit blijkt welke verwondingen u opliep. Maak daarnaast foto’s van de plaats van het ongeval en de oneffenheid in het wegdek. Zijn er getuigen van het ongeval? Vraag deze dan om een verklaring op te stellen. Schakel kosteloos een letselschade advocaat in om uw schade voor u te verhalen.
Kosteloos een letselschade advocaat inschakelen
Juridisch hulp bij letselschade is kosteloos. Neem contact op om uw mogelijkheden te bespreken. Bel naar 0800 – 44 55 000, stuur een e-mail naar info@hijink.com of vul het onderstaande contactformulier in.
Bron: www.rechtspraak.nl Rechtbank Oost-Brabant 2 juli 2024, ECLI:NL:RBOBR:2024:3114