Dwarslaesie letselschade door waterglijbaan, risico-aansprakelijkheid voor opstal en onrechtmatige daad?
De eisende partij heeft dwarslaesie letselschade opgelopen toen hij 16 jaar oud was. In het zwembad is hij van de familieglijbaan gegaan en heeft ernstige verwondingen opgelopen bestaande uit dwarslaesie letselschade. Al knielend ging hij van de glijbaan af, vervolgens is hij met zijn hoofd op de bodem van het zwembad gekomen. Door deze val heeft hij een dwarslaesie opgelopen.
Dwarslaesie letselschade door waterglijbaan
Het zwembad was eigendom van de Stichting Zwembaden Nijkerk. Per januari 2010 is de eigendom over gegaan naar de Gemeente Nijkerk Bad. Het zwembad is van de Stichting Zwembaden Nijkerk geschonken aan de Gemeente Nijkerk Bad. Bij de schenking is wel overeengekomen dat de gemeente Nijkerk de kosten van exploitatie (toezicht, beheer en onderhoud) voor de Gemeente Nijkerk komen.
De glijbaan is gemaakt en geplaatst door de leverancier en medio mei 2011 ook door de leverancier geplaatst. Er heeft een opleveringskeuring plaatsgevonden door het Keurmerkinstituut te Zoetermeer. In de opleveringskeuring is een aantal aspecten als onvoldoende bevonden. De goedkeuring voor in gebruikname is daarom niet verleend.
De glijbaan is 28 mei 2011 geopend, de goedkeuring voor in gebruikname is door het Keuringsinstituut verleend op 4 juli 2011.
Het slachtoffer met dwarslaesie letselschade stelt de eigenaar van de glijbaan aansprakelijk voor de gevolgen van het ongeval. De aansprakelijkheidsverzekering is gesloten bij Achmea, zodat deze verweer voert. Door verzekeraar wordt een toedrachtonderzoek ingesteld door een expertisebureau.
De fabrikant van de glijbaan heeft niet gemeld aan het zwembad dat de glijbaan niet open mocht zonder wettelijk certificaat. De leverancier is hier in gebreke gebleven. De eigenaar van de glijbaan gaf de glijbaan vrij voor gebruik, niet wetende dat het certificaat verplicht was en nog verstrekt diende te worden.
Toezicht, veiligheid en waarschuwen bij waterglijbaan
Het ongeval had plaats tijdens een avondopenstelling. Het was niet druk in het zwembad. Er was toezicht door een badmeester zittend op een stoel op het balkon van het toezichtpunt. Zij keek naar het diepe bad en de glijbaan. De andere toezichthouder richtte zich op het ondiepe bad. De derde toezichthouder ruimde het eten op. De vierde toezichthouder was onderweg naar het kantoor en liep over het tegelpad bij het ondiepe bad. Bekend is dat er zeker zwemmers onreglementair van de glijbaan gaan. Dit is niet te voorkomen.
Op de dag van het ongeval is regelmatig gewaarschuwd voor onjuist gebruik van de glijbaan door jongeren. Op het moment van het ongeval waren er veel grotere jongens die gingen staan of trucjes deden. Een toezichthouder liep naar de jongens toe om te corrigeren, toen zij een gil hoorde. Zij troffen een jongen aan met een hoofdwond. Het is niet bekend of de jongen hoorde tot de gewaarschuwde groep jongens.
Risico beoordeling en veiligheidsmaatregelen voorkoming letselschade
Er wordt een deskundige ingeschakeld om de veiligheid te onderzoeken van de glijbaan. De glijbaan voldoet aan de technische vereisen. Er ontbreekt een voorlopige risicobeoordeling, die afhankelijk is van het te verwachten gebruik. Er moet worden gekeken naar waterdiepten in het opvanggebied en mogelijk aanvullende veiligheidsmaatregelen. Op dit punt voldeed de glijbaan niet en was ingebruikname nog niet toegestaan. Bij een familieglijbaan is vooraf al aan te geven dat aanvullende veiligheidsmaatregelen noodzakelijk zijn.
Ook wordt bij een dergelijke glijbaan verwacht dat de exploitant een schriftelijke richtlijn opstelt met daarin aandacht voor veiligheidsaspecten (bijvoorbeeld glijhouding en leeftijd). Dit toezichtsplan moet worden meegenomen inde installatiekeuring.
Opgemerkt wordt dat bij een dergelijke familieglijbaan onvrijwillig contact met de bodem niet volledig kan worden uitgesloten. Slechts aanpassingen van het ontwerp en voldoende diepte van het zwembad kan de risico’s verminderen. Ook statistisch gezien gebeuren er meer ongevallen met waterglijbanen.
Bij dergelijke glijbanen kan worden gedacht aan vereiste toezicht op het startplatformom te voorkomen dat kinderen op ongeoorloofde wijze glijden.
Het inspectierapport van het Keurmerkinstituut ontbrak. Uit dit rapport had moeten blijken dat bij de waterglijbaan alle voorgeschreven voorzieningen daadwerkelijk aanwezig en veilig uitgevoerd waren. Er is geen sprake van een ‘goedkeuring’ van de waterglijbaan.
Ook de door de fabrikant verstrekt risico-inventarisatie en gebruikersinstructie is onvoldoende. Het betreft niet meer dan een lijst met een aantal aandachtspunten. Door het gebruik van keuring door een keuringsinstantie en het ‘label’ dat de glijbaan is gekeurd, kan onterecht de indruk zijn gewekt voor de exploitant dat de glijbaan klaar was voor in gebruikname en deze goedgekeurd was.
Aansprakelijkheid zwembad voor dwarslaesie letselschade door waterglijbaan
Het slachtoffer met dwarslaesie letselschade stelt de exploitant van de glijbaan aansprakelijk en vordert een letselschadevergoeding. De exploitant van de glijbaan roept in vrijwaring de leverancier op. Gesteld wordt dat er sprake is van risico-aansprakelijkheid van de bezitter van een opstal (glijbaan) zoals neergelegd in artikel 6:174 en artikel 6:181 BW vanwege gebruik van de opstal in de uitoefening van een bedrijf. Secundair wordt de exploitant van de glijbaan aansprakelijk gehouden op de voet van onrechtmatige daad (6:162 BW). Ook de leverancier wordt aansprakelijk gehouden vanwege risico-aansprakelijkheid van de producent voor een product (artikel 6:185 BW).
De exploitant van de glijbaan dagvaardt de leverancier in vrijwaring. In de vrijwaringszaak eist de exploitant de leverancier in alles te veroordelen waartoe de gedaagde in de hoofdzaak (exploitant) zou worden veroordeeld.
De rechter is van oordeel dat het ongeval dat het slachtoffer met dwarslaesie letselschade overkwam niet in verband staat met de onderdelen die nog niet goed gekeurd waren.
Dat de glijbaan zelf een gebrek had waardoor het ongeval kon gebeuren is niet gebleken. De diepte van het bassin, de hoogte van de afzetrand en de gebruikte pictogrammen zijn door de inspectie goedgekeurd. Ook de deskundige meldt dat de glijbaan voldoet aan de constructieve eisen. Dit geldt niet voor de situering en het gebruik.
Glijbaan is een opstal
De glijbaan was verankerd in de grond met beton. De glijbaan is een opstal, tenzij anders wordt aangetoond. Voor zover al betwist, is dit onvoldoende concreet geweest. De rechtbank acht de glijbaan duurzaam met de grond verenigd en daarmee een opstal in de zin van artikel 6:174 BW.
Hoewel de glijbaan voldoet aan de technische eisen, kan deze wel in de zin van dit artikel gebrekkig zijn. Het gaat hierbij om de eisen die men er in de gegeven omstandigheden aan mag stellen. Dit gelet op het te verwachten gebruik of de bestemming daarvan en ter voorkoming van gevaar voor personen en zaken. Van belang is de kans op verwezenlijking van het gevaar en welke onderhouds- en veiligheidsmaatregelen redelijkerwijs te verlangen zijn Wilnis-arrest). Getoetst wordt aan de Kelderluikcriteria zowel in de hoofdzaak als de vrijwaringszaak.
De rechtbank Utrecht merkt op dat er een grote groep jongeren aanwezig was. Ook is een feit van algemene bekendheid dat jongeren speels, stoer en roekeloos gedrag kunnen vertonen –ook op een glijbaan. Uit verschillende verklaringen blijkt dat hiervan zeker sprake was. Ook de toezichthoudende badmeester bevestigde dat.
Uit het aantal geregistreerde ongevallen blijkt dat waterglijbanen veel slachtoffers maken en regelmatig leiden tot breuken, kneuzingen, snijwonden en hersenletsel waarvoor behandeling in het ziekenhuis noodzakelijk is. Het aantal ongevallen met ernstigere letselschade bij familieglijbanen is nog hoger. Uit de feiten blijkt dat een familieglijbaan risico’s kent die veiligheidsmaatregelen vragen.
Van de toezichthouders in het zwembad waren er twee aan het eten ten tijde van het ongeval. Uit het verouderde plan van toezicht, blijkt dat de toezichthouders dat actief dienen te doen. Extra aandacht wordt gevraagd voor rumoerige en baldadige jongeren bij gebruik van duikplank en glijbaan.
Onvoldoende toezicht en veiligheidsmaatregelen
Volgens de rechter Utrecht was het voorzienbaar dat kinderen/jongeren zich niet zouden houden aan de toegestane wijze van glijden. Zeker in het beginstadium van in gebruik name van de glijbaan was extra toezicht noodzakelijk. Van extra toezicht is niet gesteld of nauwelijks gebleken. Ook was bijvoorbeeld toezicht op het platform van de glijbaan niet bezwaarlijk te nemen. Het slechts toezicht te houden vanaf de toren acht de rechtbank onvoldoende. De rechter acht de exploitant aansprakelijk op grond van risico-aansprakelijkheid voor een opstal als een onrechtmatige daad.
Eigen schuld verweer bij dwarslaesie letselschade door waterglijbaan
De gedaagde doet een beroep op eigen schuld. Immers eiser met het dwarslaesie letsel was bekend met de verboden gedragingen en toegelaten glijhoudingen. Ook was er sprake van alcoholgebruik. De rechter kent een gedeelte eigen schuld toe omdat vaststaat dat eiser met bier op en niet toegestane wijze van de glijbaan ging. Deze gedraging heeft bijgedragen aan het ontstaan van de dwarslaesie letselschade. De rechter acht een verdeling van de schuld van 50-50 aangewezen. Echter gezien het feit dat er sprake is van zeer ernstige letselschade en de schade is gedekt door een verzekeraar, wordt het percentage op grond van redelijkheid en billijkheid bijgesteld naar 75% in het voordeel van de eiser met dwarslaesie letselschade.
Voor wat betreft de vrijwaringsprocedure volgt een afwijzing. De door de leverancier verstrekte informatie is weliswaar summier, echter tot het ongeval heeft het niet geleid. Het ongeval is te wijten aan tekortgeschoten toezicht.
De conclusie is dat de eigenaar van de glijbaan verantwoordelijk is voor toezicht en veiligheid. Bij gebreke waarvan zij aansprakelijk is als er zich een ongeval voordoet. De exploitant dient de dwarslaesie letselschade te vergoeden aan het slachtoffer.
Hulp bij letselschade
Heeft u letselschade opgelopen door een ongeval. Wilt u weten wat uw rechten zijn? Bel met onze letselschade advocaat en letselschadespecialisten voor een vrijblijvend advies. Bel 0800-4455000 voor direct contact of laat u gegevens achter zodat wij u kunnen bellen.