Eigen schuld is een belangrijk begrip bij schadevergoeding. Het betekent dat het slachtoffer schade (mede) zelf veroorzaakte. Eigen schuld beperkt de verplichting om schade te vergoeden. De aansprakelijke schadeveroorzaker en het slachtoffer dragen bij eigen schuld allebei een deel van de schuld en schade.
Als de aansprakelijkheid van de veroorzaker vast staat, heeft het slachtoffer recht op een schadevergoeding. Na het vaststellen van de aansprakelijkheid beoordelen we of het slachtoffer zelf ook bijdroeg aan het ontstaan van de schade. We drukken de eigen schuld uit in een percentage. De aansprakelijke partij betaalt geen vergoeding voor schade die door eigen schuld van het slachtoffer ontstond.
Veel juridische geschillen gaan over aansprakelijkheid, schade en schadevergoeding. Eigen schuld is een belangrijk rechtsbegrip. Het wordt veel gebruikt in rechtszaken en onderhandelingen, bijvoorbeeld bij een schadevergoeding op grond van een onrechtmatige daad of wanprestatie en bij de afhandeling van letselschade.
Eigen schuld schade
Eigen schuld kan worden aangenomen als:
- Schade het directe gevolg is van het eigen handelen van de benadeelde partij: De schade is het directe gevolg van het handelen van het slachtoffer. Tussen schade en handeling bestaat een causaal verband. Zonder de handeling ontstaat de schade niet;
- De benadeelde zelf verantwoordelijk is voor de schade veroorzakende handeling: De schade moet toerekenbaar zijn aan het slachtoffer. Een gedraging is toerekenbaar als de benadeelde verwijtbaar handelde of als de gedraging in zijn risicosfeer ligt.
Vervolgens is van belang welke partij welke schade veroorzaakte. Als dit vaststaat kan de causale verdeling van de schade worden vastgesteld. Dit drukken we uit in een percentage. 50 procent aansprakelijkheid betekent bijvoorbeeld dat het slachtoffer maar de helft van zijn of haar schade betaald krijgt. De aansprakelijke partij betaalt bij eigen schuld dus niet de hele schade. De benadeelde draagt de schade die door zijn eigen schuld ontstaat.
Wettelijke basis
Artikel 6:101 Burgerlijk Wetboek bevat de wettelijk basis voor eigen schuld:
‘Wanneer de schade mede een gevolg is van een omstandigheid die aan de benadeelde kan worden toegerekend, wordt de vergoedingsplicht verminderd door de schade over de benadeelde en de vergoedingsplichtige te verdelen in evenredigheid met de mate waarin de aan ieder toe te rekenen omstandigheden tot de schade hebben bijgedragen, met dien verstande dat een andere verdeling plaatsvindt of de vergoedingsplicht geheel vervalt of in stand blijft, indien de billijkheid dit wegens de uiteenlopende ernst van de gemaakte fouten of andere omstandigheden van het geval eist.’
Als een deel van de schade aan de benadeelde kan worden toegerekend, komt deze schade voor rekening van het slachtoffer. Partijen verdelen de schade die ze samen veroorzaken. De mate waarin partijen bijdragen aan het ontstaan van de schade is doorslaggevend.
Billijkheidscorrectie
Het toepassen van eigen schuld kan tot onredelijke situaties leiden. De aansprakelijke automobilist met blikschade is verzekerd. De fietser met ernstige letselschade heeft 50 % procent eigen schuld. De financiële gevolgen voor de fietser zijn in deze situatie gigantisch. De mate van eigen schuld kan in dat geval worden bijgesteld. Deze bijstelling van de aansprakelijkheid vanwege een onredelijke uitkomst heet een billijkheidscorrectie. De wettelijk basis hiervoor staat in de laatste zin van artikel 6:101 lid 1 BW.
Eigen schuld letselschade
Bij letselschade is het vaststellen van de aansprakelijkheid enorm belangrijk. Een schadevergoedingsplicht drukken we uit in een percentage. Bij 50 % aansprakelijkheid, wordt 50% van de schade vergoed. Ongelukken hebben meestal meerdere oorzaken. De schuldige is niet altijd eenvoudig aan te wijzen. Voorbeelden van eigen schuld bij letselschade:
- het niet dragen van een autogordel;
- rijden zonder rijbewijs;
- alcohol- en drugsgebruik in het verkeer;
- alle andere verkeersovertredingen;
- overtreding van werkvoorschriften;
- alcohol- en drugsgebruik tijdens het werk.
Rijden zonder rijbewijs of zonder autogordel kan eigen schuld opleveren. Dit is niet altijd het geval. De veroorzaker van een ongeval vergoedt in veel gevallen de volledige schade als rijden zonder geldig rijbewijs niet bijdraagt aan de schade van het slachtoffer. Het is ook mogelijk om eigen schuld vast te stellen bij rijden zonder rijbewijs en daarna een billijkheidscorrectie toe te passen. We beoordelen elk geval op grond van de specifieke omstandigheden.
Eigen schuld verzekering
Schade die u zelf draagt, kan verzekerd zijn. Daarnaast zijn er andere mogelijkheden voor schadevergoeding. Het is verstandig alle opties te beoordelen.
Ook als u zelf uw letselschade claimt, krijgt u vaak met het onderwerp te maken. U stelt iemand aansprakelijk. De aansprakelijkheidsverzekeraar van uw wederpartij pakt de zaak op. De verzekeraar neemt een standpunt in over de aansprakelijkheid en doet een voorstel. Dit standpunt over de aansprakelijkheid is uitgedrukt in een percentage. U krijgt dan bijvoorbeeld van een verzekeraar te horen dat er voor 30% aansprakelijkheid wordt erkend. Stem pas in met een voorstel van een aansprakelijke verzekeraar nadat u goede voorlichting ontvangt.
Maak een afspraak
Een slachtoffer met letsel betaalt soms de eigen schade. U staat sterker met juridische bijstand. Ontvang snel deskundig advies zonder enige verdere verplichting. Bel 0800 – 44 55 000, stuur een e-mail naar info@hijink.com of gebruik het onderstaande contactformulier.