De loongarantieregeling van het UWV. Als uw werkgever uw loon niet betaalt, heeft u een loonvordering. Bovendien heeft u recht op een wettelijke verhoging over achterstallig loon en op wettelijke rente. Uiteraard wilt u zo snel mogelijk alsnog uw salaris betaald krijgen. Soms is het aanvragen van een faillissement van de werkgever de enige mogelijkheid om niet betaald loon alsnog te krijgen.
Dit artikel dient enerzijds voor mensen met een loonvordering, maar ook voor de vervelende situatie waarin een werknemer komt als zijn werkgever failliet gaat. Door de loongarantieregeling betaalt het UWV vanaf datum faillissement de lonen van het failliete bedrijf en achterstallig salaris aan de werknemers.
Als uw werkgever failliet is verklaard, is het indienen van een loonvordering op papier zinloos. De schuldenaar is opgehouden te betalen en zal een zogenaamde kale kip zijn. De wetgever heeft werknemers willen beschermen tegen de gevolgen van het faillissement van de werkgever. Een belangrijke voorziening is de loongarantieregeling. Het UWV betaalt het loon aan de werknemer en krijgt in ruil hiervoor een vordering op de failliete boedel.
Er zijn in beginsel drie loonvorderingen in faillissement:
- de loonvordering die onder de loongarantieregeling valt;
- een preferente loonvordering;
- en een concurrente loonvordering.
Loongarantieregeling UWV
Als een onderneming in staat van faillissement wordt verklaard, zal een curator in beginsel zo snel mogelijk de arbeidsovereenkomsten opzeggen. Het UWV neemt de loonbetalingsverplichting van de failliete onderneming over op grond van artikel 61 en artikel 64 Werkloosheidswet (ww). De overname van de loonbetalingsverplichting door het UWV noemen we de loongarantieregeling. Het UWV schiet het loon als het ware voor aan de failliete onderneming. De loonbetalingen door het UWV worden door het UWV bij de curator ingediend als vordering op de boedel.
Voorwaarden loongarantieregeling faillissement
De loongarantieregeling dekt niet al het loon. De vorderingen die buiten de regeling vallen zijn preferent of concurrent. Deze vorderingen worden hieronder besproken. Voorwaarden van de loongarantieregeling zijn:
- De regeling geldt voor loon over een periode van 13 weken voorafgaand aan de opzegging van de arbeidsovereenkomst door de curator;
- De regeling geldt voor het loon over de opzegtermijn, met een maximum van 6 weken;
- Loongarantie geldt ook voor vakantiegeld en bedragen die de werkgever op grond van de arbeidsovereenkomst verschuldigd is, over een periode van maximaal een jaar voorafgaand aan de opzegging door de curator.
De kosten die onder de loongarantieregeling vallen zijn onder andere een dertiende maand, vergoeding van telefoon- en reiskosten en provisies. Voorwaarde is dat verplichting tot betaling door de werkgever van de kosten opgenomen is in de arbeidsovereenkomst.
Voor de overige aanspraken van de werknemer, die niet door het UWV worden vergoed, moet de werknemer een vordering indienen bij de curator. De vordering van de werknemer kan preferent of concurrent zijn.
Salaris bij faillissement: Preferente loonvordering loongarantieregeling
De loonvordering inclusief het werknemersdeel van de niet afgedragen pensioenpremies die een werknemer bij de curator indient is preferent (artikel 288 sub e boek 3 BW). Een preferente vordering wordt vóór alle concurrente vorderingen betaald. Voordeel van een preferente vordering is dus dat de kans dat een deel van de vordering wordt voldaan hoger is als bij een concurrente vordering.
De loonvordering is preferent voor het loon over het lopende en het voorafgaande kalenderjaar te rekenen vanaf de dag van de opzegging (van de arbeidsovereenkomst door de curator). Voor zover een loonvordering niet preferent is, betreft het een concurrente vordering
Loon bij faillissement: Concurrente loonvordering
Vorderingen die niet onder de loongarantieregeling of als preferente vordering gekwalificeerd moeten worden, zijn concurrent. Denk onder andere aan loon en premies over de periode meer dan twee jaar voorafgaand aan de opzegging van de arbeidsovereenkomst. Ook alle vorderingen van de werknemer op de werkgever die niet als loon te kwalificeren zijn vallen in deze categorie.
De loongarantie regeling biedt werknemers de mogelijkheid om bij achterstallig salaris het faillissement van de werkgever aan te vragen. Op het moment dat de loongarantieregeling gaat lopen krijgt de werknemer betaald van het UWV. De werknemer van een werkgever met betalingsproblemen voorkomt met het faillissement van zijn werkgever financiële problemen vanwege het niet uitbetalen van het salaris door de werkgever.
Waar moet u als werknemer rekening mee houden na faillissement van uw werkgever?
De rechter die het faillissement uitspreekt benoemt een curator voor het afhandelen van het faillissement. De rechter benoemt ook een collega of zichzelf als rechter commissaris (RC). De RC houdt toezicht op de curator en verleent toestemming aan de curator als de wet dat vereist. De curator is voor u als werknemer tevens contactpersoon. U heeft immers een vordering op de failliet. U kunt ook informatie over een failliet bedrijf vinden in de faillissementsverslagen van de curator. Faillissementsverslagen zijn openbaar en moeten worden gepubliceerd. Vaak vindt u de verslagen op de website van het kantoor van de curator. Als u wilt weten wie de curator is in een faillissement dan kijkt u in het Centraal Insolventie Register.
Als uw werkgever failliet gaat heeft u in veel gevallen een vordering. U bent dus een schuldeisers in het faillissement. De curator treedt op namens de gezamenlijke schuldeisers en dus ook voor de werknemers. Bij ondernemingen met veel werknemers zal het UWV samen met de curator kort na datum faillissement de werknemers ter plaatse voorlichten. De curator en het UWV kunnen tevens helpen bij het aanvragen van de juiste voorzieningen/uitkeringen. De curator kan u als werknemer vaak precies vertellen waar u recht op heeft en op welke wijze u daar aanspraak op maakt.
Tip voor de werknemer: handel proactief en wacht het initiatief van de curator niet af!
Faillissement werkgever aanvragen
De loongarantieregeling biedt de werknemer zekerheid. Als u uw salaris niet of niet op tijd krijgt is het aanvragen van het faillissement van uw werkgever soms een goed idee. Als het faillissement wordt uitgesproken treedt de loongarantieregeling in werking. U ontvangt dan alsnog uw loon.
De rechter spreekt een faillissement uit op verzoek. Het verzoek om een faillissement uit te spreken moet worden ingediend door een advocaat. De faillissementsaanvraag kan ook als pressiemiddel dienen. De advocaat kan na het indienen van het verzoek aan de rechtbank vragen om het verzoek aan te houden. De onderhandelingspositie van de werknemer wordt hierdoor beter. De werkgever/ondernemer hangt immers een faillissement en het einde van zijn onderneming boven het hoofd. Indien u als werknemer geconfronteerd wordt met een achterstand in de loonbetaling, neem dan contact op met een advocaat om de mogelijkheden te bespreken.