Het retentierecht is de bevoegdheid van een schuldeiser om afgifte van goederen aan een schuldenaar uit te stellen om daarmee de nakoming van een overeenkomst door de schuldenaar af te dwingen.
De beslissing van een garagehouder om een gerepareerde auto pas af te geven als de reparatiekosten zijn voldaan, is een voorbeeld van een beroep op een retentierecht.
Wat is retentierecht?
Een eigenaar kan zijn bezit opeisen. De houder van het goed is dan verplicht om het aan de eigenaar over te dragen. Retentie betekent dat de afgifte aan de eigenaar uitblijft, totdat er betaald is.
Retentie ziet niet op de situatie waarin een eigendom wordt overgedragen. Bij retentie stelt de houder van een goed de overdracht uit om nakoming van een verplichting af te dwingen. De zaak die tijdelijk wordt achtergehouden, kan ook in bezit zijn van een derde.
Vereisten voor een beroep op het retentierecht
Een beroep op retentie brengt een zeker risico mee. Het uitstellen van een levering leidt tot schade. Als de bevoegheid om een beroep te doen op retentie niet bestond, afgifte wordt onbevoegd geweigerd, kan een verplichting ontstaan om de schade te vergoeden. Een voorbeeld is de geragehouder die een auto weigert af te geven. Zijn klant heeft wel vervoer nodig huurt een auto en maakt dus kosten. Als de garagehouder geen beroep mocht doen op een retentierecht zal hij de schade van zijn klant moeten vergoeden.
Om een beroep te kunnen doen op een retentie recht moet aan drie vereisten zijn voldaan:
- Er moet een opeisbare vordering zijn;
- Tussen de (opeisbare) vordering en de zaak waarop het retentie recht wordt uitgeoefend moet voldoende samenhang zijn;
- De partij die zicht beroept op retentie moet de feitelijke macht over de zaak hebben.
Retentie van roerende en onroerende goederen
Een beroep op een retentie recht is alleen mogelijk bij stoffelijke voorwerpen. Dit kunnen zowel roerende zaken als onroerende zaken zijn. Het bezit verschaffen van een woning kan bijvoorbeeld worden uitgesteld door de sleutel niet af te geven.
Hoe doe ik een beroep op retentie
Een retentie recht wordt ingeroepen door een feitelijke handeling, namelijk het niet afgeven van het goed. Daarnaast moet de schuldeiser het recht aan derden duidelijk maken. De schuldeiser moet dus duidelijk aangeven aan derden dat hij de feitelijk macht over de zaak te behouden totdat hij betaling heeft verkregen. Bij onroerend goed kan dit bijvoorbeeld door een boodschap aan te brengen op het pand.
Onderhoudsplicht bij retentie
Degene die zich beroept op een retentie recht is verplicht de zaak te onderhouden. De kosten van het onderhoud kunnen verhaald worden op de eigenaar. Uiteraard moeten de kosten wel redelijk zijn om voor vergoeding in aanmerking te komen.
Risico’s retentie recht
Het inroepen van een retentie recht is niet geheel zonder risico’s. Indien onterecht een beroep wordt gedaan op retentie kan een schadevergoedingsplicht ontstaan. De schuldenaar kan immers niet beschikken over een hem toebehorende zaak, waardoor economische schade kan ontstaan.
